برای خیلی از دوستان ما هنوز سوال هست که فب‌لب دقیقا یعنی چه؟ ما در فب‌لب چه می‌کنیم و اساسا فب‌لب‌ها در جهان چه می‌کنند!؟ تصمیم گرفتیم یک یادداشت کوتاه در همین باره بنویسیم تا بیش‌تر فب‌لب و فعالیت‌ها و گرایش‌های آن را برای دوستان خود شرح داده باشیم.

فب‌لب (FabLab) اختصار عبارت فبریکیشن لابراتوار (Fabrication Laboratory) است که نوعی آزمایش‌گاه برای بررسی، توسعه و تحقیق در موضوع ساخت دیجیتال به حساب می‌آید. برای تقریب ذهن در زبان پارسی، به جای آزمایش‌گاه، کلمه کارگاه را پیش‌نهاد می‌کنیم که به نوعی در نسبت با ساخت دیجیتال تناسب به‌تری دارد. کارگاه ساخت دیجیتال یا همان فب‌لب، در اصل مدل آموزشی توسعه‌یافته‌ای از مرکز ساخت دانشگاه ام‌آی‌تی‌ (MIT) است که توسط پروفسور نیل گرشنفیلد (Neil Gershenfeld)، از اساتید Center for Bits & Atoms دانش‌گاه ام‌آی‌تی، طرح‌ریزی شده است. براساس طرح گرشنفیلد، توسعه‌ی واحدهایی آموزشی تحقیقاتی از کارگاه‌های ساخت دیجیتال در قالب یک شبکه ارتباطی جهانی علاوه بر توسعه و تحقیق در حوزه ساخت دیجیتال و کامپیوتر، می‌تواند زمینه را برای تغییر پارادایمی که در پیش‌روست آماده کند. فب‌لب‌ها مراکزی برای کمک به توسعه‌ی کارآفرینی‌های محلی، ارتباط جامعه جهانی به منظور آموزش، یادگیری، تحقیق و ساخت خلاقانه و دست‌ آخر ورود به شبکه‌ی جهانی ارتباط متخصصان ساخت دیجیتال هستند.

LOM روشی نوین برای ساخت احجام سه‌بعدی‌ست توسط شرکت Helisys Inc طراحی شده است. از بزرگ‌ترین ضعف‌های روش SLM و EBM سرعت مدل‌سازی است که در تکنیک کنونی این موضوع به خوبی بر طرف شده است. این روش نیز مانند سایر روش‌های پرینت‌ سه‌بعدی در ابتدا با ساخت فایل نظر که توسط کامپیوتر به فرمت STL  یا 3DS درآمده و در اختیار دستگاه قرار گرفته شروع می‌شود. سپس باید مواد مورد استفاده دست‌گاه که صفحات رول شده هستند را نیز در دست‌گاه قرار داد. حالا دست‌گاه آماده‌ی کار می‌باشد.

در این روش به جای پودر فلز، لایه‌هایی از رول متریال به جنس کاغذ، پلاستیک یا فلز (که اصطلاحا به آن لمینیت laminate گفته می‌شود) توسط یک غلطک گرم به لایه‌های دیگر اتصال می‌یابد. این غلطک قبل از فرآیند لیزر، در یک صفحه‌ی افقی حرکت می‌کند و صفحه‌ی ماده‌ی مورد نظر را گرم کرده و به لایه‌ی قبلی اتصال می‌دهد. پس از اعمال برش توسط لیزر، صفحه‌ی ماده‌ی اولیه توسط دست‌گاه جمع شده و صفحه‌ی جدید بر روی لایه‌ی قبلی که توسط بازوی دستگاه در جهت محور Z  پایین آمده، قرار خواهدگرفت. این عملیات آن‌قدر تکرار خواهد شد تا این مجموعه یک مدل سه‌بعدی کامل را  ایجاد کند.

در نوع کاغذی به دلیل استفاده از لایه‌ی کاغذی در لایه‌های ماده‌ی اصلی دستگاه، حجم نهایی ایجاد شده به دلیل گرمای نسبی و همین طور داشتن ویژگی های کاغذ، به شدت جاذب رطوبت هوای محیط خواهد بود . بنابراین می‌توان جهت مقابله با این جذب‌، سطح خارجی مدل را با رنگ مخصوص و یا الکل یا لاک پوشاند تا مدل مورد نظر رطوبت محیط را جذب نکند.

اگر چه این روش هنوز روش رایجی نیست اما به دلیل مواد مورد استفاده‌ی ارزان و سرعت بالا‌ی دستگاه در کل می‌توان گفت LOM روش مقرون به صرفه‌ای‌ست. به همین دلیل نیز مدل‌های ایجاد شده می‌توانند مدل‌های بزرگی به نسبت دیگر روش ها از نظر ابعاد باشند چرا که یکی از علت‌های کوچک بودن مدل‌ها در روش‌های دیگر گران بودن مواد و تکنولوژی مورداستفاده‌ی دستگاه است.

هم‌اکنون مهم‌ترین تولید‌کننده‌ی صنعتی پرینتر‌های ال‌او‌ام، Cubic Technologies است.

ثبت‌نام کارگاه لولا شروع شد. این کارگاه که در هم‌کاری انجمن معماری رایانشی دانشگاه تهران و کارگاه ساخت دیجیتال برگزار خواهد شد، کارگاهی پنج روزه خواهد بود که در آن به تکنیک لولا و کاربرد آن در پانل‌سازی معماری می‌پردازیم. برای ثبت نام و آگاهی از جزییات بیش‌تر می‌توانید به وب‌سایت انجمن رایانشی دانشگاه تهران، قطب علمی فناوری معماری مراجعه کنید.